Ne zaman yaşlanmaya başlarız? Biyolojik olarak büyüme potansiyeline ulaşınca kadınlar 18-19, erkekler 22-23 yaşından itibaren yaşlanmaya başlar. Kronolojik olarak 50 yaşından itibaren yaşlılık fark edilir hale gelir fakat yaşlanma psikolojik olarak tamamen size bağlı!
Türkiye’de 65 yaş ve üzerinde yaklaşık 4 milyon kişi yaşamaktadır. Ülkemizde yaşlı nüfusun oranı ve yaşlılarda hastalık görülme sıklığı artmaktadır. Yaşlı nüfus yetersiz ve dengesiz beslenmenin getirdiği hastalıklara sahiptir. Bu yaş grubunda görülen şişmanlık, diyabet, kalp-damar hastalıkları, osteoporoz, felç, iskelet ve kas sistemi hastalıklarında maalesef bilinçsiz beslenme kaynaklıdır.
Yaşlı ve sağlıklı yaşlanmayı isteyen bireyler, yaşamak için makro besinler tanımlaması içinde olan protein, yağ ve karbonhidratları olan ana besin ögelerini ihtiyaçları oranında tüketmelidir.
Tüketilen karbonhidratların büyük bir kısmı kompleks karbonhidratlardan sağlanmalı ki kan şekerinde ani iniş çıkışlar olmasın ve insülin direnci ile gelişen tip-2 diyabet riskinden kaçınalım.
Tahıl grubunu çimlendirerek tüketmek, onların vitamin, mineral ve antioksidan değerlerini artırarak zenginleştirmekte ve sindirim sistemi yükünü hafifletmektedir. Mevcut karbonhidrat ihtiyacını sağlıklı kaynaklardan ve doğru şekilde hazırlayarak karşılamak gerekir.
Protein, aminoasitlerin birleşerek oluşturduğu bedenin yapı taşlarıdır. Hayvansal ve bitkisel kaynaklı yapılardır. Et ürünleri doğru pişirilip tüketilmelidir; yakılan, füme haline getirilen ve işlenen et ürünlerinde çeşitli kanserojen madde riski vardır.
Doğal ve antibiyotik verilmemiş hindi, deniz balığı (küçük ve otçul balıklar), doğada büyütülmüş organik küçükbaş hayvanlar iyi protein kaynaklarıdır.
Birçok farklı hücre yapısında ve hormonlarında kullanılan yağ, bilinenin aksine doğru tüketildiğinde faydalı ve yaşlılar için gerekli bir besindir. Doymuş ve doymamış yağlar olarak ikiye ayrılan yağ kaynaklarından sızma zeytinyağı (doymamış yağ), antibiyotiksiz ve merada beslenen hayvanlardan elde edilen tereyağ (doymuş yağ) tercih edilmelidir.
Son dönemlerde ülkemizde tanınan iyi bir kaynaktan elde edilmiş olduğuna güveneceğiniz hindistan cevizi yağının (doymuş yağ) da tüketimi tavsiye edilir. Margarin ve tohum yağları ise ciddi işlem gördükleri için diğer sağlıklı yağların aksine sağlık problemlerine neden olabilirler.
Yaşlılarda bağırsak hastalıkları kabızlık ya da ishal sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Sağlıklı bir bağırsak için her yaş grubunda lif tüketimine önem vermek gerekir. Besinlerle alınan lifler tokluk hissini artırarak daha az acıkmayı sağlarken toksin ve istenmeyen besin öğelerini emerek (kolestrol gibi) sindirilmesini engellerler ve faydalı bakterilerin beslenmesini sağlarlar. Taze fasulye, elma, yulaf, mısır kepeği gibi benzeri birçok sebze ve meyveden, tahıllardan kaliteli lif alınabilir. Ayrıca kefir gibi probiyotik ürünlere de yaşlı diyetlerinde yer verilmelidir.